Przestępstwa dokonywane w sieci są obecnie uważane za równie niebezpieczne, jak te dokonywane poza nią. Wirusy i niebezpieczne oprogramowanie mogą narazić na wyciek wartościowych danych, a to może pociągnąć za sobą inne negatywne skutki. Jednym z największych zagrożeń w sieci ostatnich lat jest ransomware. Warto dowiedzieć się czym jest, jakie skutki ze sobą niesie oraz w jaki sposób można się przed nim zabezpieczyć.
Co to jest ransomware?
Jak już wspomniano, ransomware jest szkodliwym oprogramowaniem, które atakuje systemy komputerowe. Jest to oprogramowanie szantażujące. Kiedy znajdzie się na komputerze, sprawia, że system operacyjny jest zablokowany. Skutkiem jest brak dostępu do danych, edytowania ich, a nawet odczytu. W celu odzyskania dostępu do komputera użytkownik zainfekowanego systemu musi zazwyczaj zapłacić okup. Jak widać w przypadku ransomware, celem nie są same dane, ale korzyść majątkowa, którą można uzyskać w zamian za ich zwrócenie.
Rodzaje oprogramowania ransomware
Dobrze jest zdawać sobie sprawę, że jedno oprogramowanie tego typu, nie jest równe innemu. Są takie wirusy, które jedynie blokują dostęp do komputera. Na szczęście zdjęcie blokad w tym przypadku jest stosunkowo łatwe. Powinien poradzić sobie z tym informatyk, czy nawet zaawansowany użytkownik komputera. Niestety większość szkodliwego oprogramowania ransomware opiera się na tzw. kryptowirologii, która wiążą się nie tylko z zablokowaniem komputera, ale także z żądaniem okupu. Co więcej, zdjęcie takiej blokady jest szalenie trudne. Możliwe jest tylko poprzez podanie kodu szyfrującego. Niestety znacznie częściej wykorzystywane są bardziej zaawansowane wersje ransomware. Wynika to przede wszystkim z większych korzyści finansowych dla cyberprzestępców.
Jak działa ransomware?
Szkodliwe oprogramowanie ransomware zazwyczaj ma postać znanego wszystkim trojana. Innymi słowy „udaje” pliki i programowanie potencjalnie bezpieczne i przydatne. To właśnie dlatego niejednokrotnie potrafi uśpić czujność użytkowników. Nieświadomi użytkownicy sieci pobierają zainfekowany plik na swój komputer. Później sytuacja rozwija się bardzo szybko. Szkodliwy kod jest zapisywany w systemie, a następnie generuje komunikaty np. o nieoryginalnym oprogramowaniu, pirackiej wersji popularnego systemu itp. Doprowadza to do całkowitego zablokowania komputera, nie działa system operacyjny ani żadne aplikacje. W przypadku zaawansowanych wersji ransomware system zablokowany jest aż do momentu dokonania płatności.
Przykładowe komunikaty wyświetlane przez oprogramowanie ransomware
Jak już wspomniano, ransomware przekazuje nieprawdziwe informacje użytkownikom komputerów. Informacje te są tak niepokojące, że użytkownicy udzielają zgód i zapoznają się z prezentowanymi treściami. Najpopularniejsze komunikaty wyświetlane przez oprogramowanie ransomware to m.in.:
- informacja, że komputer jest wykorzystywany do nielegalnych celów, ściągania pirackich filmów oraz nielegalnej pornografii,
- komunikaty zawierające loga organów ścigania i innych instytucji rządowych,
- wiadomości o rzekomym nielegalnym ściąganiu muzyki,
- informacje o nielegalnym oprogramowaniu lub nielegalnych wersjach programów używanych na danym komputerze.
Takie wiadomości potrafiły skutecznie zaniepokoić użytkowników oraz sprawić, że zrobią oni wszystko, aby wyjaśnić sprawę.
Jak uniknąć zainfekowania komputera oprogramowaniem ransomware?
W celu uniknięcia zainfekowania komputera należy zwracać szczególną uwagę na wszystkie pobierane pliki. W przypadku, kiedy nieświadomie pobierze się zbędny i nieznany plik należy go pośpiesznie usunąć. Co więcej, w przypadku pojawienia się podejrzanych komunikatów nie należy ich potwierdzać, bez upewnienia się skąd pochodzą i czy są one autentyczne. Dobrą radą jest także kategoryczne usuwanie maili z nieznanego i niepewnego źródła. W przypadku takiej poczty elektronicznej szczególnie niebezpieczne są załączniki. Nie wolno ich otwierać ani zapisywać na dysku komputera. Jednakże czasem rozwaga nic nie da, bo szkodliwe pliki mogą zostać pobrane przez innych członków rodziny, np. osoby starsze, dzieci lub osoby, które po prostu nie są świadome zagrożeń czyhających w sieci.
Jak zabezpieczyć się przed ransomware?
Na szczęście istnieją sposoby, aby zabezpieczyć swój komputer i dane przed atakiem hakerów. Oto kilka najlepszych i najskuteczniejszych rozwiązań:
- VPN – to skrót od nazwy Virtual Private Network, czyli usługi pozwalającej uzyskać bezpieczny dostęp do sieci. Pozwala ona uniknąć „zauważenia” działań użytkownika wykonywanych w sieci. Komputer zabezpieczony usługą VPN nie jest narażony na ataki hakerskie, bo jego działalność w sieci po prostu… nie istnieje. Obrazowo działanie VPN można ukazać w bardzo obrazowy sposób. Komputer bez VPN najpierw łączy się z dostawcą, a potem ze stroną docelową. W przypadku zastosowania tej usługi serwer VPN jakby „zasłania” użytkownika. Jest ogniwem pomiędzy użytkownikiem a dostawcą.
- Programy antywirusowe — kolejnym zabezpieczeniem mogą być niej lub bardziej zaawansowane programy antywirusowe. Ten prosty sposób pozwala na szybkie odnalezienie niebezpiecznych plików oraz usunięcie ich z dysku. Usunięcie szkodliwego pliku od razu może w ostatniej chwili zapobiec zablokowaniu komputera.
Przygotowanie: Top VPN – strona poświęcona bezpieczeństwie i prywatności w sieci oraz ochronie za pomocą VPN.
