W Twojej głowie kiełkuje pomysł na rozkręcenie własnego biznesu? Nie wiesz jak go ochronić przed konkurencją? Zapewne pierwsza myśl to uzyskanie na niego patentu. Musisz wiedzieć, że ochrona patentowa jest mocno ograniczona. Poznaj jej zakres i dowiedz się, co możesz opatentować.
Patentowalne są tylko wynalazki
Zacznijmy od tego, że możesz opatentować tylko taki pomysł na biznes, który spełnia ustawowe wymagania stawiane wynalazkom. Oznacza to, że ochronie patentowej podlegają rozwiązania o charakterze technicznym, które są nowe i nadają się do przemysłowego stosowania.
Najprościej mówiąc, wynalazek to techniczne rozwiązanie jakiegoś problemu. W tym kontekście nazwa lub logo firmy nie jest wynalazkiem, a więc nie da się ich opatentować (choć da się je chronić jako znaki towarowe).
Zobacz również:
-
Wzór przemysłowy. Szybka i tania forma ochrony wyglądu produktu.
Wymogi, jakie musi spełniać wynalazek zdolny do opatentowania.
1. Rozwiązania o charakterze technicznym
Aby można było mówić o technicznym charakterze wynalazku, musi on w jakiś sposób oddziaływać na materię. Wszelkie rozwiązania o charakterze niematerialnym (np. oprogramowanie) nie korzystają z ochrony patentowej.
2. Tego jeszcze nie było
Urząd Patentowy z pewnością nie przyzna ochrony rozwiązaniu, które jest już znane. Pamiętaj, aby nie ujawniać swojego pomysłu na biznes przed uzyskaniem patentu. Uważaj na to, jakimi informacjami dzielisz się z uczestnikami różnego rodzaju konferencji i targów.
3. Przełomowe rozwiązanie
Wynalazek musi być w pewnym stopniu nieoczywisty. Może dotyczyć w pewnym zakresie rozwiązań, które już są w stanie techniki. Wszelkiego rodzaju modyfikacje i udoskonalenia, które zwiększają efektywność już znanych rozwiązań, także korzystają z ochrony. Nie uzyskasz jednak patentu na rozwiązanie, które wynika wprost z ogólnodostępnej wiedzy.
4. Przemysłowa stosowalność wynalazku
Przełomowa nowinka techniczna, aby mogła być opatentowana, musi jeszcze dać się wykorzystać w praktyce. Innymi słowy, zaproponowane przez Ciebie rozwiązanie musi być użyteczne i to w sposób powtarzalny. Nie licz na to, że opatentujesz rozwiązanie o charakterze czysto teoretyczny. Taki pomysł na biznes w żaden sposób nie będzie wspierał gospodarki.
Rzecznik oceni zdolność patentową wynalazku
Wskazane powyżej kryteria muszą być spełnione łącznie. W innym przypadku urząd odmówi przyznania ochrony. Pamiętaj o tym, że cała procedura może trwać nawet 3 lata. Dobrze jest na wstępie zasięgnąć opinii specjalisty. Rzecznik patentowy oceni, czy Twój pomysł na biznes da się opatentować. Jeżeli tak to zrobi szczegółowe badanie w stanie techniki oraz opracuje opis patentowy i zajmie się wszelkimi formalnościami.
Czego nie da się opatentować?
Istnieje szereg kategorii rozwiązań wyłączonych przez nasz porządek prawny z możliwości opatentowania. Zapoznaj się ze wszystkimi, zanim złożysz wniosek o przyznanie ochrony. Wszystkie wyłącznie mają konkretną podstawę, która wydaje się być zasadna. Przekonaj się sam.
1. Odkrycia, teorie naukowe i metody matematyczne
To rozwiązania, które nie mają charakteru technicznego. Tym samym nie spełniają podstawowego wymagania stawianego wynalazkom. Odkrycia i teorie naukowe nie korzystają z ochrony patentowej, ponieważ są tylko wyjaśnieniem pewnych zjawisk z zakresu chemii, biologii, czy fizyki. Jako dobra osobiste, są jednak chronione przepisami kodeksu cywilnego.
2. Wytwory o charakterze wyłącznie estetycznym
Jeśli chcesz chronić sam design określonego rozwiązania, lepszym pomysłem będzie rejestracja wzoru przemysłowego lub znaku towarowego. Charakterystyczny wygląd jest chroniony także przepisami prawa autorskiego. Nie korzysta jednak z ochrony patentowej.
3. Metody i zasady dotyczące działalności umysłowej i gospodarczej
W tym przypadku również wszystko rozbija się o nietechniczny charakter rozwiązań, które wpływają na zdolności intelektualne. Nie opatentujesz więc metody szybkiego uczenia, metody biznesowej, gry. Jeśli jednak zaproponujesz rozwiązanie techniczne wspierające taką działalność, będzie ono korzystało z ochrony patentowej. Najbardziej znanym wynalazkiem z tego zakresu jest chyba urządzenie do nauki języków obcych SITA.
4. Sprzeczność z powszechnie znanymi metodami nauki pozbawia zdolności patentowej
Nawet najbardziej przełomowe rozwiązanie techniczne nie będzie miało zdolności patentowej, jeśli przeczy powszechnie dostępnej wiedzy. Wiarygodność to kolejny wymóg niezbędny do uzyskania ochrony patentowej. Nowy model czarodziejskiej różdżki nie będzie miał więc najmniejszych szans na opatentowanie. Stary zresztą też 🙂
5. Niepatentowalny software
Zdolności patentowej nie mają również wszelkiego rodzaju oprogramowanie. Ochrona patentowa w tym przypadku jest wyłączona z uwagi na nietechniczny charakter kodu użytego do tworzenia oprogramowania. Opatentować możesz natomiast takie rozwiązanie, które będzie połączeniem hardware`u z software`m. Pamiętaj jednak, że w tym przypadku wymóg nowości musi odnosić się do tego pierwszego z wymienionych.
6. Nie opatentujesz samego sposobu przedstawiania informacji
Podobnie jak w opisanym powyżej przypadku, powodem tego wyłączenia jest brak technicznego charakteru takiego rozwiązania. Jeśli jednak zaproponujesz ciekawą formę przedstawienia informacji i będzie ona spełniała wymóg nowości i przemysłowej stosowalności, urząd patentowy nie powinien odmówić Ci ochrony.
7. Sprzeczność z porządkiem publicznym i dobrymi obyczajami
To wyłączenie wydaje się być zasadne z uwagi na konieczność ochrony interesu publicznego. Żadne rozwiązanie, które wpisuje się w ustawowe wymagania stawiane wynalazkom, nie korzysta z ochrony patentowej, gdy jest nieetyczne, łamie porządek prawny lub narusza dobre obyczaje.
8. Nie opatentujesz nowej odmiany rośliny, rasy zwierzęcia oraz sposobu hodowli
Uzasadnieniem tego wyłączenia jest fakt, że końcowy rezultat wskazanych działań nie jest dziełem człowieka, lecz natury. Zarówno uzyskanie nowej odmiany rośliny, jak i rasy zwierzęcia jest wynikiem czysto biologicznych krzyżówek i selekcji. Wkład człowieka jest bardzo znikomy, co sprawia, że tego typu wynalazki nie zasługują na ochronę patentową.
9. Sposoby diagnostyki i leczenia wyłączne z możliwości patentowania
Wszystkie rozwiązania, które dzieją się w ciele pacjenta, nie mają zdolności patentowej. Dotyczy to zarówno metod chirurgicznych, jak i terapeutycznych. Wyłączenie to odnosi się do wszelkich organizmów żywych – ludzi i zwierząt. Ochroną patentową mogą być objęte jednak takie metody diagnostyki i leczenia, które odbywają się poza ciałem pacjenta (np. metoda pobierania krwi). Opatentować można również przełomowe rozwiązania techniczne, służące do przeprowadzania, chociażby zabiegów chirurgicznych (np. innowacyjne narzędzia).
Ochrona patentowa – dlaczego warto?
Uzyskanie patentu na wynalazek to przede wszystkim skuteczny sposób walki z nieuczciwą konkurencją. Dysponując dokumentem patentowym, masz również przewagę w razie sporu. Całe postępowanie dowodowe jest niezwykle uproszczone. Opatentowanie wynalazku buduje także Twoją markę i rozpoznawalność. To jednak nie wszystko!
Okazja na dodatkowy zarobek
Czy wiesz, że możesz czerpać korzyści finansowe z opatentowanego wynalazku? Wystarczy udzielić na niego licencji dużemu koncernowi i cieszyć się zyskiem. Patent wpływa także na końcową cenę produktu. Rozwiązania, które nie są chronione patentami, nie są tak dochodowe.
Literatura patentowa – nieocenione źródło wiedzy
Chcesz rozkręcić własny biznes? Nie wiesz gdzie szukać inspiracji? Nie masz pewności, czy ktoś nie wpadł na ten sam pomysł przed Tobą? Odpowiedzi szukaj w opisach patentowych. To bardzo dobre źródło wartościowej i merytorycznej wiedzy. Są publikowane online, a ich lektura nie wymaga specjalnych dostępów i uprawnień. Pamiętaj, że ochrona patentowa nie trwa wiecznie. Jest przyznawana na okres 20 lat i jeśli nie zostanie przedłużona, możesz skorzystać z pomysłu konkurenta, który przegapił ten czas.
Dzięki lekturze niniejszego artykułu dowiedziałeś się, dlaczego warto opatentować wynalazek. Ochrona patentowa ma jednak ograniczony zakres. Nie wszystko da się opatentować. Istnieje wiele wyłączeń. Ocenę zdolności patentowej lepiej zostawić specjaliście. Rzecznik patentowy zajmie się także przygotowaniem opisu patentowego i przeprowadzi Cię przez całą procedurę rejestrową. Skorzystaj z profesjonalnego wsparcia i zabezpiecz swój biznes już dziś.
