Zawód programisty, tak pożądany na dzisiejszym rynku pracy, nadal uchodzi za profesję typowo męską – zaledwie 20% pracowników sektora ITC stanowią kobiety[1]. Badania potwierdzają, że wśród Polek istnieje stosunkowo niski poziom kompetencji cyfrowych, plasujący nas w ogonie Europy. Czy rzeczywiście brakuje kobiet o dobrym przygotowaniu technicznym? Czy może nadal na rynku pracy panuje przekonanie o podziale na typowo kobiece i męskie zawody?
Projekt ustawy Parlamentu Europejskiego z kwietnia 2016 roku zwraca również uwagę na ogromną lukę między umiejętnościami technologicznymi kobiet a ich pozycją w sektorze ITC – aż 54% kobiet pracujących w tej branży zajmuje mniej płatne stanowiska. Jednocześnie tylko 18% Polek ocenia swoje zdolności cyfrowe jako ponadprzeciętnie dobre[2]. Ekonomiści są zgodni, że aktywizacja kobiet w tym zakresie nie tylko pozwoli nam odejść od stereotypów, ale też będzie motorem napędowym dla gospodarki.
Wybór podyktowany oceną społeczną
Raport Gumtree.pl „Aktywni+: Absolwentki z fachem w ręku”[3] z 2016 roku wykazał, że młode Polki coraz częściej wybierają zawodowy tok kształcenia, a aż 96% absolwentek szkół zawodowych pracuje w wyuczonej przez siebie profesji. Mimo to, Polki nadal wybierają zawody typowo kobiece, takie jak fryzjerka czy kosmetyczka, co podyktowane jest lękiem przed utratą kobiecości, obawą przed negatywną oceną społeczną w przypadku wyboru zawodu męskiego, a także przekonaniem o różnicach pomiędzy płciami: większym uzdolnieniem mężczyzn w kierunkach technicznych.
– Według naszego badania, wiele kobiet wyraża pragnienie pójścia w kierunku zawodu typowo kobiecego, jakim jest wizażystka lub fryzjerka – mówi Katarzyna Merska, koordynator ds. komunikacji w Gumtree.pl – Wynika to z przekonania społecznego w Polsce, że kobieta nie znajdzie zatrudnienia w męskim zawodzie. To nie brak kompetencji wśród kobiet powoduje dysproporcję na rynku pracy, lecz zakorzenione myślenie o tym, że zawody stricte techniczne zarezerwowane są dla mężczyzn. Kluczowe jest zerwanie ze stereotypowym myśleniem i zachęcanie kobiet do podejmowania nauki na kierunkach, które zagwarantują im dobrze płatną i rozwijającą pracę w przyszłości, a takimi są zawody w sektorze IT.
Kompetencje cyfrowe Polek pozostają w tyle
Zmiana nastawienia jest konieczna, żeby kobiety mogły odnaleźć się na dynamicznie zmieniającym się rynku pracy – zwłaszcza ważna jest tu zmiana samooceny Polek, jeśli chodzi o ich umiejętności cyfrowe. Polki deklarują wyraźnie rzadziej posiadanie ponadpodstawowych kompetencji w zakresie umiejętności informacyjnych i programistycznych (około 30%) niż ich europejskie rówieśniczki, zarówno z krajów „nowej” Unii, jak i „starej piętnastki” (prawie 50%). Tylko 18% z nich ocenia swoje ogólne umiejętności cyfrowe jako lepsze niż innych użytkowniczek sieci, gdy w krajach „starej” Unii jest ich prawie dwa razy więcej.
Warto więc uświadamiać młodym kobietom, wchodzącym na rynek pracy, na jakie kompetencje cyfrowe jest zapotrzebowanie i zachęcać do ich dalszego rozwoju.
[1] Dane na podstawie raportu Parlamentu Europejskiego z 2016 roku, dostępnego na oficjalnej stronie pod adresem: https://bit.ly/2kGbVSB.
[2] Raport „Agentki Cyfrowej Zmiany. Kompetencje cyfrowe kobiet w Polsce”, DELab UW (2015).
[3] Raport „Aktywni + Absolwentki z fachem w ręku”, DELab UW, na zlecenie Gumtree.pl, w ramach III edycji kampanii „Start do Kariery”, (2016).
